روندها و فناوریهای نوظهور گارتنر در سال 2023 به رهبران بازار نشان میدهد که کجا فرصتهای بازار را تبدیل به سرمایه کنند.
تالیف و ترجمه: یاسمن حسینی
چکیده:
توونگ نگوین (Tuong Nguyen) یک مدیر تحلیلگر در تیم فناوریهای نوظهور و گرایشها در تحقیقات گارتنر است. او تجزیهوتحلیل فناوریهای همهجانبه، متاورس، بینایی کامپیوتر، SLAM و رابطهای انسان و ماشین را انجام میدهد. او به رهبران محصولات ارائهدهنده فناوری توصیه میکند که چگونه فناوریها و گرایشهای نوظهور را در ایجاد و تکامل محصولات بسیار موفق در نظر بگیرند. در این مطلب قصد داریم به معرفی آنها بپردازیم.
روندها و فناوریهای نوظهور گارتنر در سال 2023
روندها و فناوریهای نوظهور گارتنر در سال 2023 به رهبران بازار نشان میدهد که کجا فرصتهای بازار را تبدیل به سرمایه کنند. تحقیقات گارتنر چهار فناوری و روند نوظهور را نشان میدهند که فروشندگان و رهبران باید سنجش استراتژیها، سرمایهگذاریها و ابزارهای فناوری خود را بر اساس قواعد زیر تنظیم کنند:
- دنیای هوشمند با افزایش تلفیق تجربیات فیزیکی- دیجیتال گسترش مییابد.
- انقلاب بهرهوری با پیشرفت در ابزارها و فناوری هوش مصنوعی (AI) شتاب میگیرد.
- شفافیت و توجه به حریم خصوصی در میان رشد تصاعدی در جمعآوری دادههای شرکتی و شخصی بیشتر و دقیقتر مورد بررسی قرار میگیرند.
- توانمندسازی تکنولوژیهای حیاتی، فرصتهای درآمدی را برای کسبوکارهای جدید فراهم میکنند.
چه چیزی بر فناوریها و روندهای نوظهور گارتنر 2023 موثر است؟
این روندها در فناوریهای نوظهور گارتنر در سال 2023 ظاهر شد که بیست و شش روند و تکنولوژی را نشان میدهد که فروشندگان به عنوان یک عضو جدید یا یک فرد با سابقه باید به آنها پاسخ دهند. این روندها بلوغ، شتاب بازار و نفوذ فناوریها را به تصویر میکشند و آن را به ابزاری مفید برای رهبران در جهت شناسایی و ردیابی فناوریها و روندهایی تبدیل میکنند که به آنها کمک میکند تا محصولاتشان را بهبود دهند و متمایز کنند یا رقابتی باقی بمانند و از فرصتهای بازار برای سرمایهگذاری استفاده کنند. از آنجایی که فقط شناخت روندها کافی نیست ما به دلیل اهمیت این موضوع در ادامه به معرفی چهار فناوری نوظهور که سه تا هشت سال آینده را مختل میکنند، میپردازیم.
چهار فناوری متحولکننده آینده
بیشتر فناوریها و روندهای نوظهور امسال سه تا هشت سال تا رسیدن به پذیرش گسترده فاصله دارند امّا آنها نشاندهنده نوآوری قابل توجهی در سالهای آینده هستند. البته تأثیر فناوریهای نوظهور گارتنر، فناوریها و روندهایی را که بیشترین پتانسیل را برای ایجاد اختلال در بخش وسیعی از بازارها دارند، برجسته میکند. پس روندها حول چهار موضوع کلیدی سازماندهی شدهاند که ارزیابی آنها برای رهبران محصول به عنوان بخشی از استراتژی رقابتی آنها ضروری است. رهبران باید اکنون این فناوریها را مورد بررسی قرار دهند تا از فرصتهای بازار برای سرمایهگذاری استفاده کنند. آن فناوریها عبارتند از:
محاسبات نورومورفیک (neuromorphic computing)
محاسبات نورومورفیک یک توانمندساز حیاتی، مکانیزمی را برای مدلسازی دقیقتر عملکرد یک مغز بیولوژیکی با استفاده از تکنیکهای پردازش دیجیتال یا آنالوگ فراهم میکند. البته گذر از وضعیت پذیرش زودهنگام به پذیرش اکثریت زودهنگام، سه تا شش سال طول خواهد کشید. پس محاسبات نورومورفیک تأثیر قابل توجهی بر محصولات و بازارهای موجود خواهد داشت. زیرا سیستمهای محاسباتی نورومورفیک توسعه محصول را ساده میکنند و رهبران میتوانند سیستمهای هوش مصنوعی را توسعه دهند که بهتر به غیرقابل پیشبینیبودن دنیای واقعی پاسخ دهند. پس قابلیتهای مستقل آنها به سرعت به رویدادها و اطلاعات بلادرنگ واکنش نشان میدهند و اساس طیف وسیعی از محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی آینده را تشکیل خواهند داد. به همین دلیل موارد استفاده اولیه آنها شامل تشخیص رویداد، تشخیص الگو و آموزش دادههای کوچک است. ما انتظار داریم تا پایان سال 2023 دستگاههای نورومورفیک پیشرفت کنند امّا به احتمال زیاد پنج سال طول میکشد تا این دستگاهها در مراحل اولیه به اکثریت برسند. البته انتظار میرود که محاسبات نورومورفیک بسیاری از پیشرفتهای فعلی فناوری هوش مصنوعی را مختل کند و مزایای عملکردی و صرفهجویی در مصرف انرژی را که با نسلهای فعلی تراشههای هوش مصنوعی قابل دستیابی نیست، به همراه داشته باشد.
یادگیری خود نظارتی (Self-supervised learning)
یادگیری خود نظارتی با استفاده از یک رویکرد خودکار برای حاشیهنویسی و برچسبگذاری دادهها، بهرهوری را تسریع میکند. البته این موضوع شش تا هشت سال طول خواهد کشید تا آن از وضعیت پذیرش زودهنگام به پذیرش اکثریت زودهنگام گذر کند. پس یادگیری خود نظارتی تأثیر قابل توجهی بر محصولات و بازارهای موجود خواهد داشت. مدلهای خود نظارت میآموزند که چگونه اطلاعات با سایر اطلاعات مرتبط است. برای مثال کدام موقعیتها معمولاً مقدم یا پس از موقعیتهای دیگر قرار میگیرند و کدام کلمات اغلب با هم ارتباط دارند. یادگیری خود نظارتی به تازگی از دانشگاه بیرون آمده است و در حال حاضر توسط تعداد محدودی از شرکتهای هوش مصنوعی انجام میشود. با این حال، به تازگی چند شرکت متمرکز بر بینایی کامپیوتر و محصولات NLP یادگیری خود نظارتی را به نقشه راه محصولات خود اضافه کردهاند. تأثیر و مزایای بالقوه یادگیری خود نظارتی گسترده است زیرا کاربرد یادگیری ماشین را به سازمانهایی با دسترسی محدود به مجموعه دادههای بزرگ گسترش میدهد. ارتباط آن در برنامههای هوش مصنوعی که معمولاً به دادههای برچسبگذاری شده که اغلب آنها به بینایی رایانه و NLP متکی هستند، برجستهتر است.
متاورس (Metaverse)
متاورس با ارائه یک محیط دیجیتالی فراگیر به دنیای هوشمند سوخترسانی میکند. گذر از وضعیت پذیرش زودهنگام به پذیرش اکثریت زودهنگام، هشت سال به طول خواهد انجامید. متاورس تأثیر بسیار مهمی بر محصولات و بازارهای موجود خواهد داشت. متاورس گسترش محتوای دیجیتالی پایدار، غیرمتمرکز، مشارکتی و تعاملی را که با محتوای بیدرنگ، سازمانیافته و نمایهشده دنیای فیزیکی تلاقی میکند را امکانپذیر میکند. این نمونهای از یک روند ترکیبی است که در آن تعدادی از گرایشها و فناوریهای مهم، مجزا و مستقل در حال تکامل با یکدیگر تعامل میکنند تا روند دیگری را ایجاد کنند. فناوریها و روندهای نوظهور و پشتیبان شامل محاسبات فضایی و وب فضایی هستند امّا محدود نمیشوند و پایداری دیجیتال، محیطهای چندگانه، فناوری غیرمتمرکز، شبکههای پرسرعت و با تاخیر کم، فناوریهای حسی و برنامههای کاربردی هوش مصنوعی را هم در بر میگیرند. ویژگیها و قابلیتهایی که این ETT برای متاورس به ارمغان میآورد باید به اکثریت اولیه برسد تا متاورس از شکاف عبور کند. ما همه نمونههای فعلی را پیشفرضها یا پیشنهادهای پیشمتاورس در نظر میگیریم زیرا به طور بالقوه قادر و سازگار هستند امّا هنوز با تعریف متاورس مطابقت ندارند. در حالی که مزایا و فرصتهای متاورس به صورت فوری قابل دوام نیستند بلکه راهحلهای متاورس در حال ظهور شاخصی از موارد استفاده بالقوه را ارائه میدهند. پس ما انتظار داریم که گذار به سوی متاورس به اندازه انتقال از آنالوگ به دیجیتال مهم باشد.
هوش مصنوعی انسان محور (Human-centered AI)
هوش مصنوعی انسان محور (HCAI) یک اصل رایج طراحی هوش مصنوعی است که هوش مصنوعی را به نفع مردم و جامعه توسعه میدهد که میتواند شفافیت و حریم خصوصی را بهبود بخشد. توسعه این فرآیند سه تا شش سال طول میکشد تا به تصویب اکثریت افراد به صورت زودهنگام برسد. HCAI تأثیر قابل توجهی بر محصولات و بازارهای موجود خواهد داشت. HCAI یک مدل مشارکتی از افراد و هوش مصنوعی را فرض میکند که با هم کار میکنند تا عملکرد شناختی، از جمله یادگیری، تصمیمگیری و تجربیات جدید را افزایش دهند. امّا HCAI در یک مفهوم گسترده حتی در یک سیستم کاملاً خودکار باید مزایای انسانی را به عنوان هدف داشته باشد. HCAI به فروشندگان کمک میکند تا خطرات هوش مصنوعی را مدیریت کنند و با اتوماسیون اخلاقی، مسئولیتپذیر و کارآمد عمل کنند و در عین حال هوش مصنوعی را با لمس انسانی و با عقل سلیم تکمیل کنند. بسیاری از فروشندگان هوش مصنوعی قبلاً موقعیت خود را به رویکرد تأثیرگذار و مسئولانه HCAI تغییر دادهاند. رویکرد فناوری محور توسعه محصولات هوش مصنوعی منجر به آثار منفی متعددی شده است و فروشندگان را ترغیب میکند تا در استراتژیهای محصول هوش مصنوعی خود تجدید نظر کنند. البته تأثیر بالقوه HCAI زیاد است زیرا از تواناییهای انسان برای بهرهوری بیشتر انسان و حذف محدودیتها، سوگیریها و نقاط کور قابل اجتناب استفاده میکند.
پس در نهایت لازم است که مدیران نقشه راهی برای آینده ترسیم کنند. زیرا افراد با در اختیار داشتن نقشه راه فناوریهای نوظهور 2023-2021 میتوانند برنامههای پذیرش فناوری در حال ظهور پس از همهگیری خود را در سراسر سازمان بررسی نمایند و برای ایجاد یک استراتژی موفقیتآمیز در جهت پذیرش فناوری، مدیران ارشد فناوری اطلاعات و مدیران فناوری اطلاعات باید ارزش و خطرات فناوری های نوظهور را بر اساس تصورات همتایان خود درک کنند زیرا نقشه راه فناوری نوظهور سالانه گارتنر که در شکل زیر آمده است به حل چالشهای مرتبط با استقرار فناوری در شرکتهای متوسط و بزرگ کمک میکند.
نقشه راه فناوریهای نوظهور 2023-2021
نقشه راه فناوری نوظهور 2021 از خرد جمعی همتایان شما برای درک برنامههای استقرار، جدول زمانی پذیرش، ارزش و خطرات در حوزههای زیرساخت اصلی از جمله محاسبات و ذخیرهسازی، ابر، شبکه محل کار، امنیت و اتوماسیون استفاده میکند. این نقشه راه به شما کمک میکند تا با اطمینان درباره سرمایهگذاری حوزه فناوری تصمیمگیری کنید.
تالیف و ترجمه: یاسمن حسینی
منبع:
- https://www.gartner.com/en/articles/4-emerging-technologies-you-need-to-know-about, 4 Emerging Technologies You Need to Know About
- https://www.gartner.com/en/information-technology/trends/emerging-technology-roadmap, 2021-2023 Emerging Technology Roadmap